نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی

چکیده

در این تحقیق، با اجرای عملیات برداشت مکانیزۀ سیب‌زمینی با یک دستگاه سیب‌زمینی‌کن مجهز به زنجیر نقالۀ بدون تکاننده، در شرایط مختلف رطوبت خاک، سرعت پیشروی تراکتور و عمق کار تیغه، اثر هر یک از عوامل مذکور و اثر متقابل آنها بر میزان افت کمی و آسیب دیدگی­های مکانیکی به محصول بررسی و شرایط بهینه برای کاهش میزان آسیب­های وارد شده به غده‌های سیب‌زمینی تعیین گردید. طرح آزمایشی مورداستفاده از نوع کرت‌های نواری خرد شده با سه فاکتور در قالب بلوک‌های کامل تصادفی و سه تکرار بود. میزان آسیب­های مکانیکی واردشده به غده‌های سیب‌زمینی در برداشت به روش مکانیزه با برداشت به روش سنتی (دستی) با آزمون t مورد مقایسۀ آماری قرار گرفت. با افزایش سرعت پیشروی به ‌ویژه در خاک مرطوب، احتمالاً به دلیل افزایش حجم خاک انتقال‌یافته با نقالۀ ماشین، بر میزان غده‌های سیب‌زمینی دفن‌ شدۀ پس از برداشت افزوده شد. در رطوبت پایین خاک، افزایش سرعت پیشروی تا 3 کیلومتر در ساعت، باعث کاهش میزان آسیب­دیدگی پوست غده‌ها شد. شرایط بهینه برای برداشت مکانیزۀ سیب‌زمینی با حداقل افت کمی و آسیب­های مکانیکی وارد شده به محصول، رطوبت خاک 15-10 درصد بر پایۀ وزن خشک (60-40 درصد ظرفیت مزرعه‌ای خاک) و سرعت پیشروی 3-2 کیلومتر در ساعت تعیین گردید. در روش برداشت سنتی، آسیب­ها از نوع بریدگی غده‌هاست و در روش برداشت مکانیزه آسیب دیدگی پوست غده‌ها درصد بیشتری دارد. در حالت کلی، شدت آسیب‌های خارجی وارد شده به غده‌های سیب‌زمینی در روش سنتی نسبت به روش مکانیزه به ‌طور معنی‌داری بیشتر است.

کلیدواژه‌ها

Baritelle A.L., Hyde, G.M., Thornton, R. and Bajema, R. 2000. A classification system for impact-related defects in potato tubers, American J. Potato Res.77(3): 143-148.
 
Bentini, M., Caprara, C. and Martelli, R. 2006. Harvesting damage to potato tubers by analysis of impacts recorded with an instrumented sphere. Biosystems Engineering. 94(1): 75-85.
 
Bishop, C. F. H. and Maunder, W. 1980. Potato Mechanization and Storage. First publication. Farming press LTD. 97-130.
 
Hemmat, A. and Taki, O. 2001. Potato losses and mechanical damage by potato diggers in Fereidan’s region of Isfahan. J. Sci.Technol. Agric. Natur. Resour. 5(2): 195-209. (in Persian)
 
Khater, I. M. M. 2009. Effect of working speeds of mechanical harvesting on potato damage in south eastern Qantara. 4th Conference on Recent Technology in Agriculture. 3-5 Nov. Cario, Giza, Egypt.
 
Kong, W. S. and Halderson, J. L. 1991. A vibratory two-row potato digger. Applied Engineering in Agriculture. 7(6): 683-687.
 
McRae, D.C. 1980. Mechanical damage to potatoes by harvesting and handling. Ann. Appl. Biol. 96, 360-363.
 
Ministry of Agriculture Jihad. 2015. Crop production yearbook (2013-2014). Department of Planning and Economy. (in Persian)
 
Mousazadeh, H., Mobli, H. and Zaefizadeh, M. 2006. A determination of potato tuber mechanical damage due to impacts of three harvesting machines, and their comparison, Ardebil area. Iranian J. Agric Sci. 37(5): 911-918. (in Persian)
 
Peters, R. 1996. Damage of potato tubers, a review. Potato Research. 39, 479-484.
 
Peterson, C.L., Thornton, R.E. and Smittle, D.A. 1975. Potato harvester evaluations. Transactions of the ASAE. 18(2): 240-245.
 
Rezaee, A. and Soltani, A. 1996. Introduction to Potato Production. Jahad-e Daneshgahi Mashhad Publications. 145. (in Persian)
 
Srivastava, A. K., Goreing, C. R. and Rohrbach, R. P. 1993. Engineering Principles of Agricultural Machines. Published by the American Society of Agricultural Engineers.
 
Thornton, R.E., Hyde, G.W., Thornton, R.K. and Hammond, M.W. 1985. Chain speed adjustment to obtain low tuber damage at harvest. ASAEPaper No. 85: 1141.
 
Valueva, T. I. 1975. Effect of weather and soil conditions and degree of ripeness of potato tubers on resistance to mechanical damage. Nauchnye Trudy, Institute Kartofel'nogo. Khozyaistva. 24, 124-130.