بهینه‌سازی و ارزیابی ماشین‌ها و سامانههای فنی و مهندسی کشاورزی
جعفر حبیبی اصل؛ آذرخش عزیزی؛ لیلا بهبهانی
چکیده
پژوهش حاضر به منظور بررسی امکان نشاکاری مکانیزۀ کلزا و مقایسۀ آن با روش بذرکاری در استان خوزستان اجرا شد. در تیمار نشاکاری، با استفاده از ماشین نشاکار تعداد 9 نشای 38 روزه در هر متر مربع کشت شد. در روش بذرکاری نیز بذر کلزا به میزان 6 کیلوگرم در هکتار با استفاده از خطی‌کار جوی-پشته‌ای به صورت دو ردیف بر هر پشته و فاصلۀ پشته‌های 60 سانتی‌متری ...
بیشتر
پژوهش حاضر به منظور بررسی امکان نشاکاری مکانیزۀ کلزا و مقایسۀ آن با روش بذرکاری در استان خوزستان اجرا شد. در تیمار نشاکاری، با استفاده از ماشین نشاکار تعداد 9 نشای 38 روزه در هر متر مربع کشت شد. در روش بذرکاری نیز بذر کلزا به میزان 6 کیلوگرم در هکتار با استفاده از خطی‌کار جوی-پشته‌ای به صورت دو ردیف بر هر پشته و فاصلۀ پشته‌های 60 سانتی‌متری کشت شد. نتایج تحقیق نشان داد که از نظر عملکرد دانه، وزن هزار دانه، تعداد ساقه‌های فرعی، ارتفاع بوته‌ها و میزان روغن استحصالی بین روش بذرکاری و نشاکاری اختلاف معنی‌داری وجود ندارد. میانگین دو سال عملکرد دانۀ کلزا در روش‌های نشاکاری و بذرکاری به ترتیب 2/2225 و 8/2391 کیلوگرم در هکتار بود. تراکم کمتر بوته‌ها در روش نشاکاری نسبت به روش بذرکاری باعث رشد رویشی بیشتر گیاه کلزا شد به طوری‌که تعداد خورجین در هر ساقه در روش نشاکاری 64 درصد بیش از تعداد آن در روش بذرکاری بود. همچنین قطر ساقه‌های اصلی و فرعی در روش نشاکاری به ترتیب با 33/19 و 23/7 میلی‌متر، 30 و 2/16 درصد بیش از قطر ساقه‌های اصلی و فرعی در روش بذرکاری بود. کارایی مصرف آب در تیمارهای نشاکاری و بذرکاری به ترتیب 44/0 و 38/0 کیلوگرم بر مترمکعب بود. نسبت سود به هزینۀ یک هکتار نشاکاری و بذرکاری کلزا نیز به ترتیب 98/0 و 02/3 محاسبه شد.
هوشنگ افضلی گروه؛ فرزاد آزادشهرکی؛ لادن شفیعی
چکیده
اجرای روش‌های خاکورزی حفاظتی علاوه بر این‌که حاصلخیزی خاک را افزایش میدهد، کاهش مصرف انرژی و هزینه تولید را به دنبال دارد. این تحقیق به منظور بررسی شاخصهای انرژی ذرت دانه‌ای در سامانههای مختلف خاکورزی (مرسوم، کمخاکورزی با دیسک، کمخاکورزی با چیزل پکر، بی‌خاک‌ورزی) در مزارع منطقه ارزوئیه در استان کرمان در سال زراعی ...
بیشتر
اجرای روش‌های خاکورزی حفاظتی علاوه بر این‌که حاصلخیزی خاک را افزایش میدهد، کاهش مصرف انرژی و هزینه تولید را به دنبال دارد. این تحقیق به منظور بررسی شاخصهای انرژی ذرت دانه‌ای در سامانههای مختلف خاکورزی (مرسوم، کمخاکورزی با دیسک، کمخاکورزی با چیزل پکر، بی‌خاک‌ورزی) در مزارع منطقه ارزوئیه در استان کرمان در سال زراعی 1396 اجرا شد. برای این‌منظور، پرسشنامه‌ای تهیه و داده‌ها از طریق مصاحبۀ حضوری با کشاورزان جمع‌آوری شد. در این بررسی شاخصهای بازده انرژی، افزوده خالص انرژی، بهرهوری انرژی، انرژی ویژه و کارایی مصرف آب محاسبه و تحلیل شد. نتایج بررسیها نشان داد که بیشترین بازده انرژی (81/1 مگاژول بر هکتار) و بیشترین افزوده خالص انرژی (51402 مگاژول بر هکتار) از کمخاکورزی با دیسک به دست میآید. شاخص بهرهوری انرژی برای سامانههای خاکورزی مرسوم، کمخاکورزی با دیسک، کمخاکورزی با چیزل پکر و بی‌خاک‌ورزی به ترتیب 115/0، 115/0، 123/0 و 110/0 کیلوگرم به ازای مصرف هر مگاژول انرژی محاسبه شد. بیشترین انرژی ویژه (9 مگاژول بر کیلوگرم) از خاکورزی مرسوم و کمترین انرژی ویژه (1/8 مگاژول بر کیلوگرم) از کمخاکورزی با دیسک حاصل شد. بیشترین کارایی مصرف آب (85/0 کیلوگرم بهازای هر متر مکعب آب) در کمخاکورزی با دیسک دیده شده است. یافته‌های این مطالعه نشان میدهد که در زراعت ذرت دانه‌ای در این منطقه بیشترین مقدار انرژی مصرفی به ترتیب در تأمین آب آبیاری، مصرف کود شیمیایی، بهکارگیری ماشین‌های کشاورزی و سوخت مصرف میشود. اصلاح روش‌های آبیاری، مصرف بهینۀ کودهای شیمیایی و استفاده از سامانههای کمخاکورزی برای تولید ذرت دانه‌ای می‌تواند در بهبود نسبت انرژی و افزایش درآمد کشاورزان منطقه موثر باشد.
علی‌اکبر صلح‌جو؛ سیدابراهیم دهقانیان
چکیده
از عوامل مؤثر بر عملکرد گندم، استفاده بهینه از بقایای گیاهی و آب است. از این رو نیاز است تا روش‌های مدیریت بقایای گیاهی و زمان اجرای پی‌آب روی پشته‌های عریض بررسی و ارزیابی شود. این تحقیق در قالب طرح آماری اسپلیت بلوک و به‌مدت سه سال اجرا شد. تیمار اصلی، مدیریت بقایای گیاهی شامل: الف، سوزاندن بقایای گیاهی، ب، خارج کردن قسمت ...
بیشتر
از عوامل مؤثر بر عملکرد گندم، استفاده بهینه از بقایای گیاهی و آب است. از این رو نیاز است تا روش‌های مدیریت بقایای گیاهی و زمان اجرای پی‌آب روی پشته‌های عریض بررسی و ارزیابی شود. این تحقیق در قالب طرح آماری اسپلیت بلوک و به‌مدت سه سال اجرا شد. تیمار اصلی، مدیریت بقایای گیاهی شامل: الف، سوزاندن بقایای گیاهی، ب، خارج کردن قسمت عمدهای از بقایای گیاهی+ ساقه خردکردن و ج، خارج کردن قسمت عمدهای از بقایای گیاهی + ساقه خردکردن + شخم با گاوآهن برگردان‌دار است. تیمار فرعی زمان اجرای پی‌آب شامل: الف، 7 روز پس از کاشت، ب، 14 روز پس از کاشت و ج، 21 روز پس از کاشت در 3 تکرار است. پارامترهای شاخص مخروطی خاک، درصد رطوبت خاک، درصد سبز، درصد بقایای گیاهی مانده بر سطح خاک، میزان آب مصرفی و عملکرد گندم اندازه‌گیری شد. نتایج نشان میدهد که تیمار استفاده از ساقه خردکن + گاوآهن برگردان‌دار، در مقایسه با سوزاندن بقایای گیاهی، باعث کاهش: شاخص مخروطی خاک به‌میزان 8/ 18 درصد، میزان سبز شدن 7 درصد، بقایای گیاهی مانده بر سطح خاک به‌میزان 63 درصد و آب مصرفی به‌میزان 5 درصد و نیز باعث افزایش ماده آلی خاک به‌میزان 5/3 درصد، عملکرد گندم به‌میزان 5 درصد و کارآیی مصرف آب بر اساس عملکرد گندم به‌میزان 3/11 درصد شده است. نتایج همچنین نشان میدهد که زمان اجرای پی‌آب تأثیر خاصی بر عملکرد گندم ندارد و می‌توان آن را به‌مدت 21 روز از تاریخ کاشت به تاخیر انداخت یا به‌عبارت دیگر آن را حذف کرد.
