ندا منصوری؛ حسن ذکی دیزجی؛ محمدجواد شیخ داودی؛ عباس عساکره
چکیده
نیشکر گیاهی است که از دیرباز برای تولید شکر و محصولات جانبی در استان خوزستان کاشت می‌شود و روش اصلی کاشت آن قلمه‌زنی است. با توجه به روش‌های مختلف کاشت قلمۀ نیشکر در خوزستان، این مطالعه در سال 1395 و با هدف بررسی این روش‌ها و استخراج شاخص‌های مناسب آن با توجه به شرایط این استان و در زمان معمول کاشت نیشکر در استان خوزستان (از نیمۀ دوم ...
بیشتر
نیشکر گیاهی است که از دیرباز برای تولید شکر و محصولات جانبی در استان خوزستان کاشت می‌شود و روش اصلی کاشت آن قلمه‌زنی است. با توجه به روش‌های مختلف کاشت قلمۀ نیشکر در خوزستان، این مطالعه در سال 1395 و با هدف بررسی این روش‌ها و استخراج شاخص‌های مناسب آن با توجه به شرایط این استان و در زمان معمول کاشت نیشکر در استان خوزستان (از نیمۀ دوم مرداد تا اوایل مهرماه) در کشت و صنعت حکیم فارابی اجرا شد. داده‌های این پژوهش نیز در حین کاشت از طریق مشاهده، تهیۀ عکس و گزارش‌نویسی بهمنظور جمعآوری اطلاعات خام، مصاحبه و توزیع پرسشنامه بین کارشناسان مجرب کشت و صنعت حکیم فارابی (25 نفر) صورت پذیرفت. در ابتدا، متغیرهای مؤثر برای شاخص‌های روش کاشت مناسب تعیین گردید. شاخص‌های هزینه، میزان کیفیت قلمه‌گذاری، ظرفیت مزرعه‌ای، تعداد حرکت تراکتور در زمین و ارگونومیک کار بررسی شد. برای تعیین روش مناسب کاشت از روش تحلیل سلسله مراتبی استفاده شد. وزن‌دهی عوامل با استفاده از نظر کارشناسان و خبرگان کشاورزی صورت گرفت. شاخص‌های تعیین‌شده برای سه روش مختلف کاشت قلمۀ نیشکر با دست، کاشت نیمه‌مکانیزۀ قلمه نیشکر با دستگاه بُرنده-کارنده و کاشت مکانیزۀ قلمة نیشکر با دستگاه کارندۀ خودکار به فرآیند تحلیل سلسله مراتبی وارد و با نرمافزار Expert Choiceمقایسه شدند. نتایج بررسیها نشان میدهد که کاشت نیمه‌مکانیزه با کمترین هزینه و بیشترین کیفیت قلمه‌گذاری روشی است بهینه. از طرف دیگر، کاشت دستی بهدلیل هزینۀ بالا و بهرغم آنکه در شاخص کیفیت کاشت بهتر از کاشت مکانیزه عمل کرده، رتبه‌ای پایین‌تر بهدست آورده است.
زهرا محمدی امینی؛ یعقوب منصوری؛ حسن ذکی دیزجی
چکیده
در این پژوهش، ردیف‌کار نیوماتیکی ساخت شرکت تراشکده کرج و خطی‌کار ساخت شرکت صنعت‌کاران دزفول ارزیابی و مقایسه شدند. پارامترهای مستقل شامل نوع کارنده در دو سطح(ردیف‌کار تراشکده و خطی‌کار صنعت‌کاران)، دو نوع سطح بستر(سطح صاف آزمایش و زمین شخم خورده)، سه سرعت پیشروی(3، 5 و 7 کیلومتر بر ساعت) و چهار نوع بذر(گوجه‌فرنگی، پیاز، تربچه، کاهو) ...
بیشتر
در این پژوهش، ردیف‌کار نیوماتیکی ساخت شرکت تراشکده کرج و خطی‌کار ساخت شرکت صنعت‌کاران دزفول ارزیابی و مقایسه شدند. پارامترهای مستقل شامل نوع کارنده در دو سطح(ردیف‌کار تراشکده و خطی‌کار صنعت‌کاران)، دو نوع سطح بستر(سطح صاف آزمایش و زمین شخم خورده)، سه سرعت پیشروی(3، 5 و 7 کیلومتر بر ساعت) و چهار نوع بذر(گوجه‌فرنگی، پیاز، تربچه، کاهو) بوده و پارامترهای وابسته شامل: ضریب پراکندگی جانبی بذرها نسبت به خط مستقیم کشت، درصد شکستگی و تاثیر موزع روی قوه نامیه بذرها و میزان مصرف بذر در واحد سطح بوده است. در این آزمون‌ها از نرم افزار MSTATCو طرح های آماری کرت‌های خردشده در قالب طرح پایة بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار استفاده شد. مقادیر بهینه برای شاخص میزان کاشت بذر در هکتار (07/0 کیلوگرم) برای شاخص ضریب پراکندگی جانبی بذرها نسبت به خط مستقیم کشت (5/2میلی متر)، برای شاخص درصد شکستگی بذر و شاخص درصد تاثیر موزع روی قوه نامیه (صفر درصد) به دست آمد. بر اساس نتایج به دست آمده، از نظر شاخص میزان بذر مصرفی در واحد سطح و پراکندگی جانبی بذرها از خط مستقیم کشت، ردیف‌کار تراشکده بهتر از کارنده صنعت‌کاران دزفول بوده است. از نظر شاخص درصد شکستگی بذر پس از عبور از موزع، به خاطر عدم تناسب برخی بذور با سلول‌های صفحه موزع، ردیف‌کار تراشکده شکستگی بیشتری از خطی‌کار صنعت‌کاران داشته است که دلیل آن نامتناسب بودن اندازه سلول های صفحۀ موزع با اندازۀ برخی بذرها بوده است. از نظر شاخص درصد تاثیر موزع روی قوه نامیه دو کارنده تفاوت معنی‌داری نداشته اند.
الیاس دهقان؛ محمدجواد شیخ داوودی؛ حسن ذکی دیزجی؛ عبدالعلی گیلانی
چکیده
هزینۀ کارگری و مصرف بالای آب در کشت نشایی برنج در ایران ، باعث گرایش روزافزون کشاورزان به کشت مستقیم بذر برنج به روش خشکه‌کاری شده است. مصرف زیاد بذر و نبود ماشین کارندۀ مخصوص از مشکلات خشکه‌کاری برنج است. هم‌اکنون برای خشکه‌کاری برنج از خطی‌کاری‌های مرسوم با مصرف بیش از 90 کیلوگرم در هکتار شلتوک استفاده می‌شود، در‌حالی‌که در ...
بیشتر
هزینۀ کارگری و مصرف بالای آب در کشت نشایی برنج در ایران ، باعث گرایش روزافزون کشاورزان به کشت مستقیم بذر برنج به روش خشکه‌کاری شده است. مصرف زیاد بذر و نبود ماشین کارندۀ مخصوص از مشکلات خشکه‌کاری برنج است. هم‌اکنون برای خشکه‌کاری برنج از خطی‌کاری‌های مرسوم با مصرف بیش از 90 کیلوگرم در هکتار شلتوک استفاده می‌شود، در‌حالی‌که در خشکه‌کاری، کشت تک‌بذر با الگوی20×20 سانتی‌متر می‌تواند مصرف بذر را به 5 کیلوگرم در هکتار کاهش دهد. این پژوهش، به منظور ساخت و ارزیابی آزمایشگاهی صفحۀ بذر برای کشت مستقیم برنج به روش خشکه‌کاری با ردیف‌کار پنوماتیک اجرا شد. عوامل طراحی عبارت‌اند از شش نوع صفحۀ بذر و سه قطر سلول بذر. صفحات بذر شامل، صفحۀ مرسوم بدون شیار، سه نوع صفحه با شیار ذوزنقه‌ای با زاویۀ دیوارۀ 30، 45 و 60 درجه و دو نوع صفحه با شیار نیم‌دایره با دهانۀ 2 و 3 میلی‌متر و سه قطر سلول بذر 1/2، 1/3 و 1/5 میلی‌متر که در سه سطح مکش 40، 50 و 60 میلی‌بار به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار از نظر شاخص‌های نکاشت، بیش‌کاشت (چند بذری)، دقت تغذیه و تعداد بذر در سلول ارزیابی شدند. نتایج بررسیها نشان میدهد که با افزایش نیروی مکش و قطر سلول بذر، شاخص نکاشت کاهش و شاخص بیش‌کاشت و تعداد بذر در هر سلول افزایش می‌یابد. صفحات جدید شیاردار نسبت به صفحة بذر مرسوم بدون شیار دارای دقت تغذیه بالاتر و شاخص نکاشت کمتری است. شیاردار کردن صفحه باعث پوشش بیشتر دهانۀ سلول و موجب کاهش درصد نکاشت و بیش‌کاشت بذر در کپه شد. بازتر شدن دهانۀ شیارهای ذوزنقه‌ای و نیم‌دایره باعث کاهش شاخص نکاشت و با شدت بیشتری باعث افزایش شاخص بیش‌کاشت و تعداد بذر در سلول شده است. به طور کلی، نتایج ارزیابی آزمایشگاهی نشان میدهد که برای کشت مستقیم بذر خشک برنج (خشکه‌کاری) با ردیف‌کار پنوماتیک، صفحات شیاردار ذوزنقه‌ای با زاویۀ دیوارۀ 45 و60 درجه با قطر سلول 1/2 و فشار مکش50 میلی‌بار از دیگر تیمارها برترند.
